چرا آلزایمر می گیریم؟
مرتضی جاوید
مدرس زبان، تقویت حافظه و تندخوانی
محققان معتقدند که عوامل مختلفی وجود دارد که می‌تواند موجب آلزایمر و پیشرفت آن شود. افزایش سن مهمترین عامل شناخته شده برای آلزایمر است. مبتلایان به این بیماری معمولا بیشتر از ۶۵ سال سن دارند. حدود یک سوم از افراد ۸۵ سال و بالاتر ممکن است مبتلا به آلزایمر باشند. دلایل بروز دیررس آلزایمر، احتمالاً به دلایل عوامل ژنتیکی، شیوه زندگی و عوامل محیطی مربوط است و اهمیت هر یک از این عوامل در افزایش یا کاهش خطر ابتلا به آلزایمر ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد.
دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که چگونه تغییرات وابسته به سن در مغز ممکن است به سلولهای عصبی آسیب برساند و در آلزایمر نقش داشته باشد. این تغییرات وابسته به سن شامل آتروفی (کوچک شدن) قسمتهای خاصی از مغز، التهاب، تولید مولکول های ناپایدار به نام رادیکال های آزاد و شکستن انرژی در سلولها است و البته ناگفته نماند که ژنها در این مورد تأثیر خیلی زیادی دارند.
هر سلول انسانی شامل دستورالعملهایی است که سلول برای انجام کار خود به آنها نیاز دارد. این دستورالعمل‌ها از DNA ساخته شده‌اند، که محکم در ساختارهایی به نام کروموزوم بسته‌بندی شده است. هر کروموزوم هزاران بخش به نام ژن دارد. ژنها از والدین به شخص منتقل می‌شوند. آنها اطلاعاتی را به دست می‌آورند که صفاتی مانند رنگ چشم و قد را تعریف می‌کند. ژنها در سالم نگهداشتن سلولهای بدن نیز نقش دارند. مشکلات مربوط به ژن – حتی تغییرات جزئی در یک ژن – می تواند باعث بیماری‌هایی مانند بیماری آلزایمر شود.
برخی از بیماری ها در اثر جهش ژنتیکی یا تغییر دائمی در یک یا چند ژن خاص ایجاد می‌شوند. اگر شخصی جهشی ژنتیکی را که از یک بیماری خاص به وجود می‌آورد، از والدین به ارث ببرد، معمولاً به این بیماری مبتلا می‌شود. کم خونی سلول سیکل، فیبروز کیستیک و ابتلا به بیماری آلزایمر نمونه‌هایی از اختلالات ژنتیکی ارثی هستند. همچنین تعدادی از عوامل فراتر از ژنتیک ممکن است در پیشرفت و روند بیماری آلزایمر نقش داشته باشند. به عنوان مثال بیماری قلبی ، سکته مغزی و فشار خون بالا و همچنین شرایط متابولیکی مانند دیابت و چاقی.
تحقیقات مداوم به ما کمک می کند تا بفهمیم چگونه می توان خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش داد. یک رژیم غذایی درست، فعالیت بدنی، تعامل اجتماعی و پیگیری‌های تحریک کننده ذهنی همه به افراد کمک می کند تا سالم بمانند و کمتر دچار این عارضه شوند.
