برندینگ و توسعه کسب و کارهای خانگی
دکتر ملیکا ملک آرابرندینگ و توسعه کسب و کارهای خانگی
دکتر ملیکا ملک آرا
مدیر دپارتمان نوآوری و کارآفرینی کالج بین‌المللی ابن‌سینا و پژوهشگر کارآفرینی اجتماعی
منشور توسعه _ شرایط اقتصادی در دنیا سبب شد که در دانشگاه‌ها رشته‌های تحصیلی جدیدی تحت عنوان کارآفرینی ایجاد شود و افرادی که تمایل به تجاری‌سازی ایده‌های نو و بدیع دارند بعنوان کارآفرین، جایگاه ویژه‌ای در جوامع بدست آورند.
کارآفرینان را به گروه‌های مختلفی می‌توان تقسیم‌بندی کرد که کارآفرینان کسب و کارهای خانگی یکی از آن گروه‌ها هستند. «کارآفرینان خانگی» یا تاسیس کسب و کارهای خانگی همانند صنایع تبدیلی توانستند در کنار صنایع بزرگ و صنایع متوسط به صنعت و اقتصاد جوامع کمک شایانی کنند و به دلیل ویژگی‌های خاص خود، نقش ویژه‌ای در اقتصاد جوامع ایفا کنند. در کسب و کار خانگی به جای اینکه هزینه‌های زیادی برای اجاره یا خرید ساختمان پرداخت شود، اشخاص در منزل خود، کار و شغل خود را انجام می‌دهند و ارزش افزوده کالاها و خدمات تولید یا ارائه شده، نصیب فرد می‌شود. کارآفرینی مبتنی بر خانه به معنای ایجاد فرآیند اشتغال در خانه از راه تشکیل مجموعه‌ای از منابع به منظور بهره‌گیری از فرصت‌ها است که مانند هر بنگاه اقتصادی دیگر، برای بقای خود نیاز به تبلیغ، جذب مشتری و حفظ آن دارد.
امروزه صرفاً دارا بودن محصولات مطلوب اعم از کالا یا خدمات، برای دستیابی به موفقیت در هیچ کسب و کاری خصوصاً کسب و کارهای خانگی کافی نیست و باید موضوعات مختلف دیگری مانند تبلیغات اثربخش، قیمت‌گذاری، نحوه ارائه و برندینگ نیز مورد بررسی قرار گیرد. همچنین باید در ذهن مخاطب و جامعه هدف، تصویر مناسبی از محصول ایجاد شود. کارآفرینان و صاحبان کسب و کار خانگی باید در این مسیر گام بردارند که همان مسیر برندسازی است. کسب و کارهای خانگی به دلیل ویژگی‌های خاص خود از جمله ساختار ساده، بازدهی زود هنگام و نیاز به سرمایه‌گذاری کم نقش موثری در اشتغال و اقتصاد ایفا می‌کنند.
در فضای ابر رقابتی امروز برندسازی فرآیند ایجاد یک درک قوی و مثبت از یک شرکت، محصولات یا خدمات در ذهن مشتری است. برندینگ کمک می‌کند تا کسب و کارهای خانگی، خود را از رقبای دیگر متمایز کرده و یک پایگاه مشتری وفادار ایجاد کنند.
اما سوال مهمی که مطرح می‌شود این است که چگونه صاحبان کسب و کار مسیر برندینگ را طی کردند؟ شرکت اپل از طریق عناصر بصری و متنی توانسته ساختاری یکپارچه بین لحن برند و محصولات خود ایجاد نماید. این کار باعث شد، هر فردی در هر جای دنیا، هنگام مشاهده لوگوی این شرکت، شعار «متفاوت بیندیشید» را به خاطر آورد. برند یعنی آنکه، هنگامی که افراد جامعه، به اپل فکر می‌کنند، فقط به یک شرکت فناوری نمی‌اندیشند؛ بلکه با فکر کردن به اپل می‌توانند دیدگاه‌های خلاقانه خود را زنده کنند. لذا این مسیر، فرآیندی است که از طریق آن، جایگاه احساسی و عاطفی یک محصول یا خدمت تثبیت می‌شود و ارزش آن برای مشتریان و سایر مخاطبان افزایش می‌یابد و به همین دلیل است که کسب و کارهای بزرگ و کوچک سودای برند شدن در سر دارند و این موضوع در کسب و کارهای خانگی نیز مشهود است. این امر سبب جذب مشتریان، حفظ مشتریان، ایجاد تمایز، جذب سرمایه‌گذاری و توسعه کسب و کار خواهد شد.
برای ایجاد یک برند قوی همواره به کسب و کارهای خانگی پیشنهاد می‌شود که پیش از تولید محصول یا ارائه خدمات، لوگوی مناسبی را طراحی و معرفی نمایند. طراحی لوگوی اختصاصی، به برندسازی محصولات کمک شایانی خواهد کرد. لوگو باید مطابق با نوع فعالیت طراحی شود تا هویتی مناسب از کسب و کار خانگی در ذهن مخاطبین خود حک نماید.
از دیگر اقدامات مورد نظر، انتخاب یک نام مناسب برای کسب و کار خانگی است که از ویژگی‌های آن می‌توان به واضح بودن نام، آسان بودن آن، مرتبط بودن به موضوع کسب و کار خانگی و به یاد ماندنی بودن اشاره کرد. همچنین برانگیختن احساسات مخاطبین بازار هدف می تواند در تأثیرگذاری نام تجاری کسب و کارها موثر باشد و به کارآفرینان در برندسازی کمک نماید و در کنار آن، ایجاد یک هویت بصری، بستر مناسب‌تری برای ادامه حیات برند ایجاد خواهد کرد.
به بیان دیگر، برند شدن یعنی محصول شما به وعده خود در خصوص عملکرد صحیح، عمل می‌کند. برند در جهانی نامطمئن، برای مشتریان اطمینان به همراه می‌آورد که این موضوع برای مشتری مزیت بزرگی است. کسب و کارهای خانگی به دلیل اینکه دارای محدودیت منابع هستند، نیاز به جذب هرچه سریعتر مشتریان و حفظ آنان دارند تا بقای خود را تضمین کنند و این مهم محقق نمی‌گردد، مگر آنکه در ذهن مخاطبین اطمینان خاطر از محصولات خود را ایجاد کنند. این کار باید از مسیر برندینگ طی شود و اقداماتی نظیر شناسایی شخصیت مخاطبین هدف، تبلیغات، لوگو، نام تجاری و استراتژی‌ها را شامل می‌شود.
